1 – Gewoon beginnen

Hoe houd je koers zonder vastomlijnd eindbeeld?
Eindeloos plannen maken en praten is zonde van de tijd. Gewoon beginnen met kleine stapjes en concrete resultaten is wél van deze tijd. Geen gefixeerd eindbeeld maar een flexibel, agile proces waardoor risico’s klein blijven en de wendbaarheid maximaal. Hoe doe je dat? Overheden, financiers en eigenaren zijn niet gewend aan ‘gewoon beginnen’.

Centrale vraag: Terwijl de ondernemer gewoon het liefst vandaag aan de slag wil en wel ziet waar hij/zij uit komt, richt een overheid de blik op de langere termijn en zet elk toegestaan initiatief wel al de toon voor de ontwikkelingsrichting van het pand/gebied. Hoe kunnen deze twee uitgangspunten elkaar versterken en mogelijk tot een gedeelde visie komen?

Met een presentatie van: Liesbeth Jansen – Marineterrein – Amsterdam (DCR)
Gespreksleiding:
Carolien Ligtenberg – H-team 
Tafelgasten:
Boudewijn Rijff – Vechtclub XL – Utrecht (DCR)
Alex Vermeulen – Rijksvastgoedbedrijf

Verslag van de sessies Gewoon beginnen:
Koers houden zonder vastomlijnd verhaal, hoe pak je dat aan? Een herbestemming start altijd vanuit waarden en voorwaarden. Wat is kenmerkend voor een plek of gebouw en wat wil je wel of niet behouden? Daarbij is het zaak om voorwaarden waaraan het gebouw of gebied sowieso moeten voldoen in het oog te houden, dan wel omdat het essentieel is om te slagen, dan wel vanwege regelgeving. Hoe meer de creatieve professional maatschappelijke, economische en culturele doelen van de overheid (mede) in het vizier houdt, des te beter de samenwerking met de overheid zal zijn. Kies eerste huurders zorgvuldig; kies bijvoorbeeld voor pioniers die willen bijdragen aan het verwezenlijken van de doelen. Een ‘dynamische ontwikkeling’ is succesvol als zij gedaan wordt door creatieve ‘vrije’ professionals en niet door gemeenten of conventionele ontwikkelaars.

Bij herstemmen is het belangrijk niet alleen in kansen te denken bij erfgoed, maar juist ook bij lelijke gebouwen. Hoe kunnen die weer aantrekkelijk gemaakt en gevonden worden? Partijen verleiden en verliefd laten raken op het project, dat is de opgave. Meer dan door ze een mooie verbeelding te tonen doe je dat door ze een mooie ervaring te bieden. Bij het herstemmen van de Westergasfabriek werd de ontwikkelaar bijvoorbeeld uitgenodigd bij het Drum Rhythm Festival. Blijf in het herbestemmingproces constant in beweging. Stilstand is funest. Gewoon beginnen dus en gaandeweg de passende investeerders en partijen vinden en aan laten haken.

Om onderhandelingen met eigenaars of overheid over bijvoorbeeld huur- of verkoopprijzen beter onderbouwd te laten plaatsvinden, is er behoefte aan meer kennis over de sociaal-maatschappelijke toegevoegde waarde van een gebouw of een gebied. Hier ligt een opgave voor meer (case-gericht) onderzoek. Maar ook het verder denken over mogelijkheden hoe toegevoegde maatschappelijke waarde in financieringsmodellen mee te nemen, staat op de agenda.

Verslaglegging: Marieke Berkers met medewerking van Simon van Zoest. Lees het volledige verslag.